Việt Nam sở hữu một hệ thống sinh thái đa dạng với nhiều loại chim khác nhau, mỗi loài đều có những đặc điểm riêng biệt. Việc nghiên cứu và ghi nhận thông tin về các loài chim này không chỉ có giá trị khoa học mà còn góp phần vào công tác bảo tồn. Vì vậy, bài viết sau đây của HoiChimTroi.Com sẽ tổng hợp các loài chim phổ biến ở Việt Nam từ trước cho tới hiện nay nhé.
1. Tổng hợp các loài chim phổ biến ở Việt Nam
Chim luôn là một trong những loài động vật nhận được sự yêu thích hiện nay, từ các loài chim cảnh đến những loài chim trời ngoài tự nhiên. Bởi đa số các loài chim sở hữu ngoại hình nổi bật kèm theo đó là giọng hót cuốn hút, du dương. Và nếu bạn quan tâm tới những loài chim phổ biến ở Việt Nam là loài nào, thì hãy cùng khám phá ngay sau đây nhé.
1.1. Chim Sẻ
Chim sẻ là loài chim nhỏ, thân hình mũm mĩm, thường có bộ lông màu nâu xám pha lẫn những vệt đen hoặc nâu. Chúng có mặt ở khắp nơi, từ thành thị đến nông thôn, từ đồng bằng đến miền núi. Sẻ thường sống thành đàn, rất dễ dàng bắt gặp chúng đang nhảy nhót trên những cành cây, mái nhà hoặc tìm kiếm thức ăn trên mặt đất.
Chế độ ăn của chim sẻ khá đa dạng, bao gồm ngũ cốc, hạt cỏ, côn trùng nhỏ và các loại thức ăn thừa của con người. Tiếng chim sẻ kêu líu lo, thường được xem là một âm thanh quen thuộc và gần gũi với người dân Việt Nam. Tuy nhỏ bé nhưng loài chim này đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, góp phần kiểm soát số lượng côn trùng. Sự hiện diện của chim sẻ cũng phản ánh phần nào chất lượng môi trường sống.
1.2. Chim Chào Mào
Chim Chào Mào với bộ lông màu sắc sặc sỡ, tiếng hót trong trẻo và dễ nghe. Chúng thường sống ở các khu rừng, vườn cây, thậm chí cả những khu đô thị có nhiều cây xanh. Chào Mào có nhiều loài khác nhau, phân bổ rộng khắp cả nước, từ miền núi đến đồng bằng.
Thức ăn chính của chúng là côn trùng và quả chín. Chim Chào Mào cũng là loài chim được nhiều người yêu thích và nuôi làm cảnh vì vẻ đẹp và tiếng hót hay của chúng. Tuy nhiên, việc săn bắt và buôn bán trái phép chim Chào Mào cần được ngăn chặn để bảo vệ loài chim này.
1.3. Cò
Cò là một loài chim thuộc bộ hạc, thường có thân hình cao, chân dài và mỏ dài, thẳng. Ở Việt Nam, có nhiều loài cò khác nhau, phân bố rộng khắp từ đồng bằng đến vùng núi. Chúng thường sống ở các khu vực gần nguồn nước như ruộng lúa, đầm lầy, sông, hồ… Một số loài cò phổ biến ở Việt Nam bao gồm: cò trắng, cò bợ, cò Ngỗng, cò lửa…
Cò có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, giúp kiểm soát sâu bọ và các loài động vật nhỏ khác. Tuy nhiên, do sự đô thị hóa và mất môi trường sống, số lượng một số loài cò đang giảm dần. Việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên là rất cần thiết để bảo tồn loài chim này. Ngoài ra, cò còn là nguồn cảm hứng trong văn học và nghệ thuật Việt Nam, thường được nhắc đến trong các câu ca dao, tục ngữ và tranh ảnh.
1.4. Chim Sâu
Chim sâu là loài chim phổ biến ở Việt Nam, với nhiều loài khác nhau phân bố rộng khắp từ đồng bằng đến miền núi. Chúng thường có kích thước nhỏ, mỏ nhọn, thích nghi với việc bắt sâu bọ làm thức ăn chính. Màu sắc lông chim sâu rất đa dạng, từ những gam màu trầm như nâu, xám đến những màu sắc sặc sỡ hơn. Một số loài chim sâu phổ biến ở Việt Nam có thể kể đến như chim sâu ngực đỏ, chim sâu mỏ cong, chim sâu quế, chim sâu dừa…
Chúng đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, giúp kiểm soát sâu bọ gây hại cho cây trồng. Tuy nhiên, số lượng một số loài chim sâu đang bị suy giảm do mất môi trường sống và sử dụng thuốc trừ sâu. Việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên là rất cần thiết để bảo tồn các loài chim sâu này.
1.5. Chim Yến
Chim Yến là một loài chim rất phổ biến ở Việt Nam, nổi tiếng với tổ yến – một món ăn cao cấp và có giá trị dinh dưỡng cao. Chúng thường làm tổ trong các hang động ven biển hoặc ngày nay, trong các nhà nuôi yến được xây dựng đặc biệt. Yến nhà có kích thước nhỏ, thân hình mảnh mai, lông màu nâu sẫm, bay rất nhanh và khéo léo.
Việc thu hoạch tổ yến là một ngành nghề truyền thống quan trọng ở nhiều vùng của Việt Nam, đặc biệt là các tỉnh miền Trung. Tuy nhiên, việc bảo vệ và phát triển bền vững nguồn tài nguyên tổ yến đang là một vấn đề cần được quan tâm để đảm bảo sự tồn tại của loài chim này và cân bằng giữa kinh tế và môi trường. Ngoài Yến nhà, Việt Nam còn có một số loài Yến khác, nhưng không phổ biến và có giá trị kinh tế cao như Yến nhà.
1.6. Chim Bồ Câu
Bồ câu, hay còn gọi là chim câu, là loài chim rất quen thuộc và phổ biến ở Việt Nam. Chúng có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi, từ thành thị ồn ào đến nông thôn yên tĩnh, từ những công viên xanh mướt đến những mái nhà cổ kính. Bồ câu có nhiều giống khác nhau, nhưng điểm chung là thân hình khá đầy đặn, mỏ ngắn và mập, chân ngắn và chắc khỏe. Bộ lông của chúng thường có màu xám tro, nhưng cũng có những giống bồ câu với màu sắc đa dạng hơn như trắng, đen, nâu…
Chúng thường sống thành đàn, kiếm ăn chủ yếu là hạt, quả và các loại thức ăn vụn. Bồ câu được biết đến với khả năng sinh sản khá nhanh, góp phần vào sự phổ biến rộng rãi của chúng trên khắp cả nước. Ngoài ra, ở nhiều nơi, bồ câu còn được nuôi làm cảnh hoặc lấy thịt. Sự hiện diện của bồ câu trong đời sống người Việt Nam đã trở nên quen thuộc và gần gũi đến mức chúng dường như là một phần không thể thiếu của khung cảnh đô thị và nông thôn.
1.7. Vẹt
Vẹt là một loài chim khá đa dạng ở Việt Nam, tuy nhiên, không phải tất cả các loài vẹt đều phổ biến rộng rãi. Một số loài vẹt phổ biến hơn các loài khác, tùy thuộc vào khu vực địa lý. Ví dụ, vẹt yếm (vẹt mào) thường được tìm thấy ở các vùng rừng núi phía Bắc. Vẹt với bộ lông xanh lá cây rực rỡ, cũng tương đối phổ biến ở nhiều vùng quê. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng số lượng vẹt trong tự nhiên đang giảm do nạn săn bắt và mất môi trường sống. Việc buôn bán chim vẹt làm cảnh cũng là một mối đe dọa lớn đối với sự tồn tại của nhiều loài vẹt ở Việt Nam.
Một số loài vẹt, mặc dù không phải là “phổ biến” theo nghĩa rộng, vẫn có thể được tìm thấy tại các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia. Để bảo vệ những loài chim này, cần có nỗ lực bảo tồn nghiêm túc và nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ động vật hoang dã.
1.8. Chim Vành Khuyên
Chim Vành Khuyên với tiếng hót trong trẻo, du dương, vang vọng khắp các khu vườn, cánh đồng vào những buổi sáng sớm. Chúng thường sinh sống ở các vùng cây cối rậm rạp, bụi rậm và cả những khu vực đô thị có nhiều cây xanh. Màu sắc lông chim Vành Khuyên khá giản dị, thường là nâu xám giúp chúng dễ dàng hòa lẫn với môi trường xung quanh. Mặc dù phổ biến, nhưng việc quan sát chúng cần sự kiên nhẫn vì chúng khá nhút nhát và dễ bị giật mình. Ngoài ra, một số loài Vành Khuyên khác cũng được tìm thấy ở Việt Nam, mỗi loài có đặc điểm về màu sắc và tiếng hót hơi khác nhau.
1.9. Chim Hút Mật
Chim hút mật với bộ lông sặc sỡ và tiếng hót líu lo, là một trong những loài chim phổ biến và dễ nhận biết nhất ở Việt Nam. Chúng có mỏ dài, cong và lưỡi chẻ giúp chúng dễ dàng hút mật hoa từ các loài cây khác nhau. Tùy thuộc vào loài, chim hút mật có thể có kích thước nhỏ nhắn cho đến trung bình. Màu sắc lông của chúng vô cùng đa dạng, từ xanh lá cây, đỏ, vàng cho đến những sự kết hợp rực rỡ. Chúng thường được tìm thấy ở nhiều môi trường sống khác nhau, từ rừng cây, vườn nhà cho đến các khu vực nông thôn.
Chế độ ăn chính của chim hút mật là mật hoa, tuy nhiên chúng cũng bổ sung thêm một số côn trùng nhỏ vào khẩu phần ăn của mình. Sự hiện diện của chim hút mật góp phần quan trọng vào quá trình thụ phấn của nhiều loài thực vật, làm cho chúng trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái Việt Nam. Việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên của chúng là rất cần thiết để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của loài chim xinh đẹp này.
1.10. Chim Chích Chòe
Loài chim nhỏ bé này được tìm thấy khắp nơi trên cả nước, từ đồng bằng đến vùng núi cao. Chúng có bộ lông màu nâu xám, thường xuất hiện ở các khu vực có cây cối, bụi rậm, vườn tược. Tiếng hót của chim Chích Chòe khá líu lo, vui tai, thường được nghe thấy vào sáng sớm hoặc chiều mát. Chúng ăn chủ yếu là côn trùng nhỏ, giúp ích cho việc diệt trừ sâu bệnh trong nông nghiệp.
Vì sự phổ biến và tiếng hót dễ nghe, chim Chích Chòe được nhiều người yêu thích và thường được nuôi làm cảnh. Tuy nhiên, cần lưu ý bảo vệ môi trường sống tự nhiên của chúng để loài chim này tiếp tục sinh sôi nảy nở.
1.11. Chim Sơn Ca
Chim Sơn Ca là một loài chim nhỏ, thuộc họ Sơn Ca, phân bố rộng rãi khắp Việt Nam, từ đồng bằng đến vùng núi cao. Chúng thường sống ở các khu vực đất trống, đồng cỏ, ruộng lúa, thậm chí cả các khu vực đô thị có cỏ. Chim Sơn Ca có bộ lông màu nâu nhạt, vằn sọc, giúp chúng dễ dàng ngụy trang trong môi trường sống. Chúng có giọng hót khá trong trẻo, vui tươi, thường được nghe thấy vào sáng sớm và chiều tối.
Chế độ ăn của chim Sơn Ca chủ yếu là côn trùng và các loại hạt nhỏ. Loài chim này rất dễ nhận biết nhờ dáng vẻ nhỏ nhắn, hoạt động nhanh nhẹn và tiếng hót đặc trưng. Sự hiện diện của chim Sơn Ca cho thấy môi trường sống vẫn còn tương đối đa dạng và giàu sinh thái. Tuy nhiên, do sự đô thị hóa và mất đi môi trường sống tự nhiên, số lượng chim Sơn Ca ở một số khu vực cũng đang bị suy giảm.
1.12. Chim Họa Mi
Chim Họa Mi, với tiếng hót trong trẻo, du dương và đa dạng, là một trong những loài chim được yêu thích nhất ở Việt Nam. Chúng phân bố rộng khắp cả nước, từ đồng bằng đến vùng núi cao, thường sinh sống trong các khu rừng, bụi rậm, vườn cây ăn quả và thậm chí cả những khu đô thị có cây xanh. Họa Mi có kích thước trung bình, bộ lông thường màu nâu xám, điểm xuyết những màu sắc khác nhau tùy thuộc vào từng loài phụ. Chế độ ăn của chúng chủ yếu là côn trùng, sâu bọ, góp phần quan trọng vào việc cân bằng hệ sinh thái.
Tuy nhiên, do săn bắt và mất môi trường sống, số lượng chim Họa Mi trong tự nhiên đang bị suy giảm, đòi hỏi cần có những biện pháp bảo vệ loài chim quý này. Việc nuôi chim Họa Mi cũng khá phổ biến ở Việt Nam, nhưng cần lưu ý đảm bảo điều kiện sống tốt để chúng phát triển khỏe mạnh và không ảnh hưởng đến quần thể Họa Mi tự nhiên.
1.13. Chim Cu Gáy
Cu Gáy là loài chim này dễ dàng được nhận biết với bộ lông màu nâu xám, điểm xuyết nổi bật chính là bộ cườm trên cổ của chúng. Tiếng kêu “Cục Cu Cù, Cụ” đặc trưng của chúng vang vọng khắp các vùng quê, thành phố, từ đồng ruộng đến những khu vườn nhỏ. Chúng thường làm tổ trên cây, bụi rậm và ăn chủ yếu là các loại hạt, quả và côn trùng nhỏ. Chim Cu Gáy được coi là một loài chim khá thân thuộc và gần gũi với người dân Việt Nam. Sự hiện diện của chúng thường gợi lên hình ảnh về một cuộc sống bình yên và thanh tĩnh.
1.14. Chim Khướu
Chim Khướu là loài chim nhỏ nhắn, xinh xắn với bộ lông màu sắc rực rỡ, thường sống ở các khu rừng, bụi rậm và cả những khu vườn thành phố. Tiếng hót của chim Khướu rất đa dạng và du dương, thường được ví như những bản nhạc tự nhiên, góp phần làm cho không gian thêm sinh động. Có nhiều loài Khướu khác nhau tại Việt Nam, mỗi loài lại có màu sắc và tiếng hót riêng biệt.
Chúng thường kiếm ăn trên cây, chủ yếu là côn trùng và quả chín. Chim Khướu được nhiều người yêu thích và thường được nuôi làm cảnh vì vẻ đẹp và tiếng hót hay của chúng. Tuy nhiên, việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên của loài chim này là rất quan trọng để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của chúng trong tương lai.
1.15. Chim Sáo
Chim sáo là loài chim nhỏ, thường có bộ lông màu đen óng ánh hoặc đen pha nâu, tùy thuộc vào loài. Chúng có tiếng hót khá hay, thường được nghe thấy vào buổi sáng sớm hay chiều tà. Sáo thường sống thành đàn, làm tổ trên cây cao hoặc trong các khe đá. Thức ăn của chúng chủ yếu là côn trùng, sâu bọ và đôi khi là quả chín.
Ở Việt Nam, có nhiều loài sáo khác nhau, phổ biến nhất là sáo đen, sáo đá và sáo nâu. Chúng dễ dàng được tìm thấy ở các vùng nông thôn, thành thị, gần các khu dân cư, công viên và vườn cây. Sự hiện diện của chim sáo cũng phản ánh phần nào chất lượng môi trường sống tại địa phương. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, số lượng chim sáo quá nhiều có thể gây ra một số khó khăn cho nông nghiệp.
2. Tạm kết
Trên đây là tổng hợp các loài chim phổ biến nhất Việt Nam hiện nay mà Hội Chim Trời vừa chia sẻ đến bạn đọc. Có thể còn có nhiều loài chim khác có số lượng khá nổi bật hiện nay, tuy nhiên chúng tôi lại chưa liệt kê hết. Hy vọng, nếu bạn biết thêm loài chim nào phổ biến khác ở nước ta, có thể bổ sung thêm cho bài viết này, bằng cách để lại ở phần bình luận, chúng tôi sẽ tiếp nhận và phản hồi một cách nhanh nhất. Rất cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này.
